Buiten de stadsgrenzen

Vorige week weer eens een hele dag op stap geweest in het prachtige maar onrustige Brabantse buitengebied, vlakbij Tilburg. Dit keer op verzoek van en met SP-kamerlid Henk van Gerven, woordvoerder landbouw en natuur in Den Haag. Mijn SP-maatjes sinds jaar en dag Bart van de Camp (raadslid in Tilburg) en Johan van den Hout (kandidaat-Statenlid) vergezelden ons, net als fractiemedewerkers Ramon en Inez. We gingen eerst op bezoek bij bewoners van buurtschap Huijgevoort in de gemeente Oirschot waar veel varkensbedrijven zitten pal naast niet-agrarische bewoners. En als het aan de gemeente ligt, komen er nog veel meer bij. Intussen hebben de bewoners steeds meer last van ondraaglijke stankoverlast, zware transporten over te smalle weggetjes en een overmaat aan structurele ernstige gezondheidsklachten.

Deze klachten zijn bekend bij de gemeente en bij de buren, de varkensboeren. De gemeente neemt de klachten niet serieus, behartigt alleen de belangen van de kapitaalkrachtige agrarische ondernemers. En de varkensboeren voelen zich in het nauw gedreven door de toenemende zorgen en boosheid van hun buren en door de vraagtekens die steeds bij grootschalige veeteelt worden gezet door politiek en samenleving. Frustratie alom, zo bleek bij de burgers en even later, toen we onverwacht ook bij de overbuurman, een uitbreidende varkensboer, terecht konden voor een gesprek en een bak koffie. Tranen van frustratie en ellende… Boeren, burgers en buitenlui, tegen elkaar opgezet door een jarenlang gemeentelijk en provinciaal beleid van eenzijdige belangenbehartiging. Ondersteund door de voedselverwerkende multinationals zoals de Vion.

Tussen de gesprekken door wandelden we door de buurt en zagen we de nu al grote nieuwe varkensstallen, en de open ruimte waar er nog meer gepland staan. In een kleinschalige omgeving, in zogenaamd verwevingsgebied waar volgens de provinciale regels alleen beperkte agrarische activiteit is toegestaan. Een onmogelijke, sociaal en voor de gezondheid onaanvaardbare situatie wordt daar gecreëerd als de CDA-wethouder zijn zin krijgt.  Daar is het laatste woord nog niet over gezegd.

Later die middag togen we naar het al even prachtige maar bedreigde Reusel- de Mierden even verderop. Aan de Neterselsedijk staan nu al grote varkensbedrijven en zijn er nog meer gepland. Dit gebied is aangewezen als landbouwontwikkelingsgebied wat betekent dat er aanzienlijk meer agrarische activiteit is toegestaan dan in verwevingsgebied. Maar voor iedereen die het gebied ziet, is het duidelijk dat ook dit een kleinschalig landschap is met veel burgerbewoning, en dus compleet ongeschikt  voor nóg meer grootschalige varkensstallen. En ook hier geldt weer dat de gemeente tot deze beslissing is gekomen in een volkomen duister en ondemocratisch besluitvormingsproces waarbij zelfs de gemeenteraad jarenlang een rad voor ogen is gedraaid op last van het CDA en de toenmalige CDA-wethouder die familie was van de grootste ondernemer en megastallenplanner hier. De volksvertegenwoordiging bedonderen: da’s een doodzonde. En toch zijn de boosdoeners nooit ter verantwoording geroepen. Geen wonder dus dat de bevolking inmiddels in verzet komt.

De strijd tegen deze door bijna niemand gewenste megastallen gaat door hier en in Huijgevoort. Ondanks het besluit van afgelopen vrijdag in Provinciale Staten door CDA, VVD, PvdA, CU-SGP en D66 om in Brabant nog eens 16 vergunningen voor veel te grote stallen af te geven. En ondanks het besluit van een Oost-Indisch doof college en dito raad in Oirschot gisteren om nog eens tien verzoeken in te dienen bij de provincie voor vergunningen voor grote stallen.  Blijkbaar realiseren sommige gemeentebesturen zich nog steeds niet hoezeer burgers, buitenlui maar ook boeren in de mangel zitten tussen hen en de voedselmultinationals. Met alle schade aan milieu, landschap, gezondheid en sociale samenleving van dien.

Tijd om de grootschalige landbouw en veeteelt wettelijk aan banden te gaan leggen en over te gaan naar een economisch én ecologisch verantwoorde kleinschalige eerlijke regionale voedselproductie…

Veerle Slegers