Geplaatst

Lindeboom terug op de Heuvel

"Tilburgers krijgen hun Heuvel terug", zo meldde pas een grote krantenkop. We krijgen dus in elk geval de Lindeboom terug, want in oude stukken lees je voortdurend: "de Heuvel dat is de Lindeboom". Aan die Lindeboom werd vroeger dan ook het geld uitgegeven en niet aan een ontwerpbureau, laat staan acht tegelijk. En niet zonder reden.

Verantwoordelijk voor vormgeving en design op de Heuvel waren vroeger schaapskuddes en boerenkarren. En net als de verharding bestond de beplanting uit wat de natuur daar had gezaaid en uitgestrooid. Alleen de aanvankelijk met een Mariakapelletje getooide Lindeboom was speciaal geplant. Daar werd dan ook het geld aan uitgegeven: om die boom jaarlijks te snoeien en een bijzondere vorm te geven. De lage takken werden zelfs horizontaal in alle richtingen geleid en ondersteund met 32 stutten, geverfd in de gemeentekleuren. Voor nieuwe stutten, nieuwe banken of een speciale knipbeurt werden telkens recordbedragen uitgegeven aan het einde van de Tachtigjarige Oorlog, het einde van de Spaanse Successieoorlog, de overwinning op Napoleon of bij andere historische momenten rond het bevechten en verdedigen van onze Vrijheid. De Linde was het symbool van onze Vrijheid, op Oranjehoogtijdagen speciaal versierd als "Oranjeboom". Een recordbedrag werd er ook uitgegeven toen deze etagelinde stadsboom werd, Tilburg de officiële status van stad kreeg, wat in 2009 herdacht gaat worden.

De Heuvel was ook het plein van de rechtspraak, het voltrekken van vonnissen. De boom symboliseerde daarbij als Gerechtsboom de ‘Allerhoogste Rechter’ die het ‘Laatste Oordeel’ velde. Met 32 stutten rond de stam was de stam zelf nummer 33 en dat gold vroeger als het heilige Christusgetal, het jaar waarin Christus zou zijn opgestaan uit de dood. Ook 32 genetisch verwante lindebomen als oprijlaan naar de abdij van Tongerlo verwezen eeuwenlang naar de heilige 33ste die als symbool van Eeuwig Leven en ‘Opstanding uit de dood’ in Tilburg stond. Deze achtergronden maakten de gebeurtenissen van 27 april 1994 helemáál tot een waar mirakel. Bij het omhoog takelen van de oude stam kwam de doodverklaarde boom met een staaltje ‘opstanding uit de dood’ zoals nooit eerder vertoond. Het verhaal ging de hele wereld rond, werd zelfs een verhaal in de Donald Duck.

In Tilburg zelf echter ging het kappen en doodzwijgen van de boom onverminderd voort. Zo werd zelfs een aan de VVV ter verspreiding aangeboden ‘Lindebomenfietstocht’ pas daadwerkelijk verspreid nadat de VVV er een eigen versie van had gemaakt. Daarin was alles over de Tilburgse Lindeboom geschrapt ten gunste van reclame voor hapjes, drankjes, cafébezoek en andere gesponsorde ‘informatie’. Op dezelfde manier werd in de gemeentelijke geschiedschrijving de aanvankelijke Lindeboominformatie vervangen door reclame voor ‘Tilburg Moderne Industriestad’. Hierbij betrokken historici zitten nu in het comité ‘Tilburg 2009′, samen met Paul Spapens! Het eerste wapenfeit van die club was dan ook het begrip ‘til’ (tilia/lindeboom) wegpoetsen en vervangen door een "T". "Kom eens op de T", zo werden we uitgenodigd voor wat al was omgedoopt tot ‘T-2009′! En zo zijn nog steeds actiegroepen actief om hun product of belang de plaats te laten innemen van de Lindeboom. Er zal dan ook nog heel wat sap door de Lindeboom stromen voor de oude Lindeplek weer in ere hersteld is. Het gaat in elk geval om veel meer dan het terugplanten van een boom. Het is zelfs zonder buitengewone inspanningen nog maar de vraag of de Tilburgers straks écht hun Heuvel weer terug krijgen.

Klik hier voor fotoseries over historie en betekenis van de Lindeboom.

Voor overzicht per onderwerp van eerdere en latere stukjes zie

‘Van Adje tot Lindeboom’
‘Van Mall tot Zot
‘Van Mall tot Zot (vervolg)’