Praat met haar

Drie jaar was ik in 1954 toen mijn destijds 26 jarige moeder in coma raakte. Het bloedverlies bij de bevalling van haar vierde dochtertje leidde tot een hersentrombose. Twee weken later stierf het pasgeboren kindje aan hartfalen.

Het mooiste meisje van het dorp was toen 26 jaar en haar man 17 jaar ouder. Hij bleef met zijn drie dochtertjes die volgens de toenmalige traditie zich keurig per jaar hadden aangediend en respectievelijk drie, twee en een jaar waren achter op de grote boerderij.

Het waren de jaren vijftig, de tijd van wederopbouw en van smorgens vroeg tot savonds laat moest er gebuffeld worden om te overleven.Zijn zus trok in bij het jonge gezin en avond aan avond werd na een werkdag van ruim 12 uur de lange bange weg naar het hospitaal gegaan.Nog steeds heb ik er spijt van hem nooit te hebben gevraagd hoe hij dat deed in die tijd zonder auto en nauwelijks openbaar vervoer.Hij zat aan haar bed, avond aan avond,wachtend, pratend, hopend op een wonder.

Het werd voorjaar. Drie maanden waren verstreken. Met Pasen nam hij  zijn drie oogappeltjes mee naar zijn geliefde. Zette ze identiek gekleed op haar bed. En het wonder gebeurde. Ze opende haar ogen en sprak. ‘Nol, ben jij dat?’

Eerste Paasdag 1955 was letterlijk de dag van de verrijzenis.Wat zijn dat voor kindjes die je daar bij je hebt? Wie zijn dat? Later kwam ze thuis. Alles was ontregeld. Ze moest opnieuw leren lopen, praten en herkennen waar de dingen om haar heen toe dienden en hoe ze heten. Alles was in de war: kippen waren koeien en eieren kon je rauw eten. Dacht ze.

Heel, heel langzaam kwamen basale vaardigheden gedeeltelijk terug.Als kind wist je niet beter. Dit was de status quo. We hadden haar nooit anders gekend dan in de staat waarin ze was. Hij bleef hopen op een algeheel herstel. Hij wilde zo graag zijn mooiste meisje van het dorp terug.En artsen meenden dat een schokervaring een progressie in het herstel zou kunnen teweegbrengen. En ook de pastoor verscheen. Want baren hoorde destijds als vanzelfsprekend bij het katholieke leven.

De combinatie van de illusie van de schokervaring der medici en het gebod van voortplanting van de kerk betekende in 1956 een nieuwe geboorte en enkele jaren later nog een. Maar het gedroomde volledige herstel bleef uit. En hij en zij bleven een leven lang hopen.Wij de kinderen hebben de mogelijke medische wonderen en de kerkelijke voortplantingseis naderhand verafschuwd en nooit begrepen.

Vijftig jaar later kijk ik naar  de schitterende film ‘Hable con ella’ ( Praat met haar) van Pedro Almadovar. Twee vrouwen in coma liefdevol verpleegd door twee mannen die vrienden worden. Als de regisseur de dichterlijke vrijheid neemt de film te laten eindigen door de danseres te laten opstaan uit de dood door de schok van een bevalling is dat een einde dat me raakt tot in de ziel vanwege de analogie van wat ooit aan het kind dat ik was zo hoopvol werd voorgespiegeld.