In het Brabants Dagblad verscheen 6 januari jl. een tekst die ik schreef over de rol van de media bij het zichtbaar maken van vrouwen in het publieke discours. Om haar moverende redenen heeft de krant een enkele suggestie eruit gehaald en vandaar hier de integrale versie van mijn tekst.
Op de laatste dag van het afgelopen decennnium liet het Brabants Dagblad acht deskundige Nederlanders terugblikken op de afgelopen tien jaar. Acht blanke mannen met zo te zien een gemiddelde leeftijd van 55 jaar. Hiermee sluit de krant naadloos aan bij het onderzoek dat de krant ism de universiteit doet naar de 25 meest invloedrijke Tilburgers, de z.g. ’Top van Tilburg’. Ook in die lijst komen uitsluitend blanke mannen van rond de 55 voor en in geen velden of wegen is een vrouw of allochtoon te bekennen.
In november 2009 publiceerden Janneke Boer en Jolanda van Henningen in opdracht van het platform ‘Vrouwen in de Media’ een onderzoek naar de man/vrouw verhouding in medialand. De opzienbarende conclusies liegen er niet om. Aangetoond wordt dat in Nederlandse dagbladen bijna 80 procent van de binnenlandse berichtgeving over mannen gaat. Na vier dagen turven blijkt dat vrouwen slechts voor 22 procent deel uitmaken van het nieuws.
Op de televisie hetzelfde liedje:van de sprekers blijkt iets meer dan een kwart vrouw en op de radio zijn de cijfers nog dramatischer want is het percentage vrouwen dat aan het woord komt slechts 13%.
Uit het onderzoek blijkt dat ook in de politiek vrouwelijke bewindslieden veel minder zichtbaar zijn dan hun mannelijke collega’s. En dat terwijl in het kabinet Balkenende II toch maar liefst 10 van de 26 ministersposten en staatssecretariaten door vrouwen worden vervuld en van de elf partijen er vijf worden aangestuurd door een vrouwelijke fractievoorzitter.
Ieder die door de onderzoekers wordt aangesproken op het geringe aantal vrouwelijke gesprekspartners komt met hetzelfde argument: We willen wel maar we kunnen ze niet vinden. Een geluid dat ook niet zelden gehoord wordt bij politieke partijen die op zoek zijn naar kandidaten voor politieke functies.
In de decenniumterugblik in BD van 31 december had één van de geinterviewden gelukkig wél een spraakmakende vrouw gevonden hetgeen overigens in dit geval niet eens zo heel erg moeilijk moet zijn geweest. Prof. Heertje (what’s in a name) brak terecht een lans voor ‘eenzaam aan de top’vrouw Neelie Kroes. Zo werd in elk geval indirect toch nog één vrouw ten tonele gevoerd in deze terugblik in Brabants Dagblad.
Vwb. de z.g. ‘Top 25 van Tilburg’ geeft onderzoeker Marcel Boogers (UvT)dan wel tekst en uitleg over de gevoerde methode (BD 22-12) en de legitimiteit ervan maar vaststaat dat beeldvorming in de media in elk geval het pad naar bekendheid en invloed helpt te plaveien.
Als de samenleving voor de helft uit vrouwen bestaat mag hun stem beter worden gehoord en hun aanwezigheid sterker worden gepropagandeerd. Zeker als er leemtes zijn te constateren. Leemtes die de media – ook die op lokaal niveau- zeer goed in staat zijn om te vullen door de z.g. ‘onzichtbare vrouwen’ nadrukkelijker dan nu het geval is zichtbaar te maken.
En als de media die ambitie zouden hebben is er per direct werk aan de winkel want het is nog een kleine twee maanden te gaan naar de gemeenteraadsverkiezingen van 2010.
Het zou voor het Brabants Dagblad en voor Omroep Brabant (maar eventueel ook voor de Tilburgse Koerier en voor het Stadnieuws) dan ook een frisse uitdaging kunnen zijn door de komende maanden dagelijks (of wekelijks, afhankelijk van hun verschijnen) een interview te publiceren met een van de vrouwelijke kandidaatraadsleden. Vrouwen vormen weliswaar de helft van de bevolking maar in Tilburg in de huidige raad nog geen 1/3 deel.
Door actieve vrouwelijke politici beter voor het voetlicht te brengen vervullen de media niet alleen een maatschappelijk emanciperende rol maar helpen uiteindelijk ook zichzelf bij de samenstelling van een volgende top 25 van invloedrijke Tilburgers.
En vwb het terugblikken met blanke mannen op het vorige decennium geef ik de media graag de suggestie om met een aantal spraakmakende vrouwen als bijv. Leontien van Moorsel, Nebahat Albayrak, Annemarie Jorritsma, Annemarie van Gaal. Heleen Mees, Agnes Jongerius, Clairy Polak en Saskia Stuiveling vooruit te blikken op het komende decennium.
Want achteruitkijken is nodig , van de geschiedenis valt altijd te leren. Aan het begin van een nieuw jaar is het echter nóg beter om vooruit te zien en daar goede voornemens aan te koppelen.