“Good evening. My name’s Wayne, John Wayne. Some of you may have seen me before. I hope so. I’ve been kicking around Hollywood a long time. I’ve made a lot of pictures out here. All kinds. Some of them have been westerns and that’s what I’m here to tell you about tonight …..” De fameuze Amerikaanse westernserie Gunsmoke beleefde met deze legendarische woorden van John Wayne in september 1955 zijn première op CBS. Het plot – Marshall Dillen keeps the peace in the rough and tumble Dodge City – was even eenvoudig als doeltreffend voor twintig jaar lang gunfighting tussen the good, the bad and the ugly. Na één jaar burgemeesterschap lijkt het erop dat deze rol op het lijf van Ruud Vreeman geschreven is. In de saloons én in het college van Tilburg geeft zijn stem de doorslag. Is de tweede sheriff van Tilburg opgestaan ? Misschien een goede aanleiding om dan ‘Putjeschepper’ terug te doen keren op de kunstredactie van het Brabants Dagblad.Tijdens mijn verblijf op de Biënnale van Venetië met als dieptepunt de filminzending in het Nederlandse paviljoen, voltrokken zich belangrijke nieuwsfeiten in het Tilburgse. Zo meldde Ernest Potters, de laatste der X-kunstgladiatoren van deze stad in een van de opinierubrieken van het Brabants Dagblad, dat hij het Nieuwsblad van het Zuiden erg miste. Onze oud wethouder van cultuur en hardrockliefhebber miste zelfs eerlijke politici in Tilburg zoals de legendarische Miet van Puijenbroek. Beide uitspraken waren mij uit het hart gegrepen.
Maar het allerbelangrijkste nieuws was toch wel de verkiezing van Joost Geerts, alias Nick J. Swarth, tot de nieuwe stadsdichter van Tilburg. Eindelijk geld verdienen, hoewel het in het algemeen slecht gesteld is met de honoraria voor kunstenaars in deze kunstproductiestad. Na zijn aantreden op zondag 28 augustus aanstaande tijdens de manifestatie ‘Boeken rondom het Paleis’ zal hij zal volgens de jury in staat zijn als stadsdichter Tilburg ook buiten de stadsgrenzen te profileren. Ik stel dan ook voor om het groots aan te pakken en nu al de vertaling en rechten te regelen voor China. Dat schiet qua uitbreiding van het aantal lezers van de stadsgedichten van Tilburg lekker op en de doorslag in het Japans met Minamiashigara als economische en culturele zusterstad van Tilburg is maar tikken.
Nu zal ik Jace van de Ven als stadsdichter wel gaan missen. Hij is in hetzelfde jaar geboren als ik, zogezegd een goed geboortejaar. Hij werd door menig niet uitverkoren collega beschouwd als een veilige keuze. Jace gebruikte rijm en metrum. Het waren er 22 die hij achter zich liet. Terecht zo vond hij, omdat die weliswaar verdienstelijk konden dichten maar zich nog nooit iets van de stad hadden aangetrokken. Met de dood van oud burgemeester Johan Stekelenburg kreeg hij eindelijk dat landelijk platform dat dertig jaar buiten zijn bereik bleef. Hij noemde als oorzaak ‘de beperking’ van Tilburg. Amsterdam wordt als een podium beschouwd, Tilburg niet. Als hij uitgezwaaid wordt tijdens dezelfde bijeenkomst als Nick. J. Swarth wordt ingehaald, zal menig gratuit woord uit de politieke hoek klinken. Bij wijze van tegenwicht nu een kort gedicht voor Jace, dichter, journalist, publicist, chroniqueur alias Putjeschepper van weleer.
Kleine litanie van een stadsdichter
Jace van de Ven
Rattenklem
Gat in de ozonlaag
Tiende plaag
Drager van het suspensoire
Beau canard
Vóór Nick J. Swarth
Goedegedacht
Gunsmoke
Dichter ook
Tilburg blijft een stad van geen nieuws is goed nieuws. “Er is een voorstel in de maak”, bezwoer de wethouder van cultuur voor de zoveelste maal tijdens de laatste raadsvergadering over het cultuurbeleid. In de vlucht naar voren verdwijnen dansgezelschap RAZ en Vertoningsruimte Argument in de koelkast. Eerst creperen en dan in plaats van cremeren invriezen tot betere tijden.
Maar er werd door hem veel lof geoogst in de gemeenteraad. Hij maakte er dan ook geen melding van dat bij rijksmonument het Duvehok, sinds de gemeente Tilburg daarvan eigenaar is geworden, de pannen van het dak gesloopt worden en de ruiten worden ingegooid met als voorzienbaar eindplaatje dat op een onbewaakt moment de boel in de hens gestoken wordt. De villa van De Vorst, eveneens rijksmonument en in handen overgegaan van de gemeente Tilburg, lijkt hetzelfde lot beschoren maar dat dringt kennelijk ook niet tot de gemeenteraad door. In plaats daarvan toverde de wethouder als afleidingsmanoeuvre een culturele voorhoedepositie uit de hoge hoed. Hij bedoelt zeker dat zijn cultuur alleen nog te genieten valt met voorbehoedsmiddel.